ЗЭНГИЙН ИХ БАГШ ДОГЕН

ZEN. THE LIFE OF ZEN MASTER DOGEN  ЗЭН. ЗЭНГИЙН ИХ БАГШ ДОГЕНИЙ АМЬДРАЛ (киноноос)

Япон ээж охиндоо хуучилж байна: Paradise on the earth? Энэ дэлхийд диваажин гэж байна уу? Why must the people fight… хүмүүс яагаад тэмцэлдэцгээж байдгийм бэ? Suffer from illness…яагаад өвдөж зовсоор байдгийм? unable to escape the pain of death? үхлээс зугтах арга алга гэж үү? Is this paradise? Энэ бүгд тэгээд диваажин юм уу? To find paradise after death… үхлийн дараа диваажинд хүрэх. Here and now is the paradise. Диваажин яг одоо энэ цаг мөчид л байна. I want you to find a way to escape all these suffering. Ээж нь чамайг энэ бүх зовлонгоос хагацах замыг мэдээсэй гэсийм.

Хожмын Зэнгийн Их Багш Доген хятадад 1223 онд очив. Сүмийн лам: Доген та Их Багш хайж яваа юмсанж. Гэхдээ буддизм багшийг шаардлагагүй гэж үздэг шүү дээ /But, Dogen, the Buddhism does not require a master/ гэж урмыг нь хугалсан ч түүний хожмын хятад шавь Жи-үентэй танилцаж “миний зорилго бол жинхэнэ Их Багшийг олох, жинхэнэ буддизмд суралцах: to find my true Master and achieve true Buddhism” гэжээ.  Хятад лам Жи-үен: Dogen, please return to to Tien-tung-shan temple. You will find your true Master there. After the death of Master Wu-chi, Zen Master Ju-ching became the head priest there. Доген, түрүүчийн сүмдээ буцаад оч. Тэнд Жинхэнэ Их Багш Жү-чин өмнөх Их Багшийн ор залган буй” гээд Жи-үен Их Багш Жү-чиний өөрт нь айлдсан айлдварыг Догенд хэлж өгчээ: “The practice of Zen is to have the mind and the body fall away. There is no second or third path other than Zen. Sitting in Zen meditation is all. Зэнг дадуулах гэдэг нь сүнс үлдэж, бие алга болохыг хэлнэ. Одоо Зэнгээс өөр хоёр дахь, гурав дахь зам гэж үгүй. Зэнг бясалга, ингээд гүйцээ.”

Ингээд Догенийг өөрийн шавилдаг Их Багштай уулзуулж авшиг авахуулжээ. Доген Японд буддийн шашны лам бөгөөд одоо жинхэнэ Будда, жинхэнэ Буддизмыг хайж яваа аж.

Их Багш Жү-чин авшгийн дараа Догенд айлдсан нь:”How extraordinary. It is a mysterious coincidence. You have accomplished the face to face transmission from master to master. Юутай ер бус юм бэ. Ямар хачин тохиол вэ. Та бид нүүр нүүрээ харалцан байж Их Багшаас Их Багшид дамжуулсаныг та хүлээн авлаа.”

Доген өмнө танилцсан тогооч багш /Kitchen Master/-тай түүний Зэнгийн сүмд очиж уулзаад асуув: What are the teaching? Хичээл гэж юуг хэлнэ вэ?

Тогооч багш: нэг, хоёр... гурав, дөрөв...тав

Доген: What is the practice? Дадал бясалгал гэж юу вэ?

Тогооч багш:”Buddhism has always apparent. Everything is happened in this world… has always been that way. No one has anything conceal. Буддизм бол ил тод юм шүү дээ. /ингэж хэлээд Догений билгийн мэлмийг хоёр хуруугаараа тэнийлгэв/. Энэ орчлонд аливаа юм болдгоороо л болдог. Ийм л байсан. Хэн ч юуг ч нууцалж чадахгүй.”

Их Багш Жү-чин бясалгалдаа нойрмоглосон шавийг ороолгож загнаад хэлэв: “In Zazen, you must let all attachments fall away. How dare you fall asleep? Зазенд суухдаа бүх уяа хүлээсээс салсан байх учиртай. Нойрмоглож яаж зүрхэлнэв чи?”. Жич: Их Багш Доген зэнгийн бясалгалыг Зэн, Зазэн, Зэндо зэргээр нэрлэсэн байна. Доген 4 жил бясалгаж гэгээрчээ.

Их Багш: “You have achieved enlightenment. Mind and body fall away. Fall away. Fall away.  Dogen, forget even that you have achieved enlightenment. Just as enlightenment is infinite… practice is also infinite. Enlightenment and practice are inextricably linked. Та гэгээрлээ. Сэтгэл хийгээд бие тань алдарч одлоо. Алдуурлаа. Алдуурлаа. Гэхдээ Доген, гэгээрсэн гэдгээ ч мартаарай. Учир нь гэгээрэлд төгсгөл үгүй. Бясалгал ч мөн төгсгөлгүй. Гэгээрэл, бясалгал хоёр салшгүй юм шүү” гээд ёслол үйлдэж Догенд залбирав. Доген 4 жилийн дараа 1227 онд Японп эргэж ирлээ.

Голын эрэг дээрээс шороо ухаж авч саванд хийнгээ Их Багш Доген: “This is the true greatest form of true practice. Энэ л жинхэнэ бясалгалын жинхэнэ агуу хэлбэр мөн дөө.”

Dogen: “The Zazen I speak of is not learning meditation. It is simply the Dharma gate of repose and bliss… the practice-realization of absolute enlightenment. ”Зазен гэхдээ би бээр бясалгадаггүй /хүчлэлгүй/ бясалгалыг хэлж байна. Энэ бол зүгээр Дарма буюу амар амгалан хийгээд аз жаргалангийн үүд юм. Төгс гэгээрэлд хүргэгч бясалгал юм.”

Их Багш нь Догеныг явсанаас хойш удалгүй Нирваанд амирласан тухай мэдээг Их Багш Доген хүлээн авлаа. “On July 17^th of this year 1227 Zen Master Ju-ching entered Nirvana at the Tien-tung-shan Temple. Зэнгийн Их Багш Жү-чин 1227 оны 7-р сарын 17-ны өдөр Тин-тун-шан хийдэд Нирваанд амирлав. ”

Их Багш Догенийг Кеннин сүмд байхад нь түүн дээр: Би Бухчи Какуаны Дарма /номлол, судар ном/ тэнхмийн шавь Коун Ежо байна. Та шинэ бөгөөд жинхэнэ буддизмын тухай ярих юм. Энэ чухам ямар сургаал номлол юм бэ? Of the new, true Buddhism you speak of. What exactly are the teaching?” Энэ хүн бол Догений анхны шавь, хожим өөрийг нь залгамжилжээ. Их Багш Доген түүнд хэлэхдээ: “яг одоо би Зэнг хөгжүүлэх талаар ажиллаж байна. Зэнг олон хүн сурч болно” гэв.

Нэгэн өдөр Их Багш Доген дээр хятад найз нь ирж:”Жү-чин Их Багшаас хойш миний ганц Их Багш бол та, танд шавилахаар ирлээ” гээд шавь оров. Их Багш тосч очоод өмнө нь өвдөглөн сууж баярлан угтав. Доген Их Багш маргааш нь хятад найзыг нь замчилж авчирсан янхны газрын эмэгтэйд биеэрээ очиж талархаад залбирч хэлсэн нь: “Өнгөрсөн шөнө та бидэнд эрдэнэ хүргэж ирсэнд баярлалаа”. Энэ найз нь 3 их шавийн нь нэг болжээ.

Цагдаагийхан сүмийн үүдэнд Их Багш Догенийг гарган ирж дүрэмдэн тэр шинэ судар номоо үзүүл гэхэд Доген Их Багш: Үзүүлэх юм алга даа. Би хятадаас гартаа юмгүй буцаж ирсэн билээ. Би өөртэйгээ л ирсээн. Энэ л чухамхүү үе уламжилсан жинхэнэ буддизм юм л даа. /I have returned with myself…which has inherited authentic Buddhism/.

Цагдаа: Тэгээд та юу зааж сургадаг юм бэ?

Доген Их Багш: Нүд хэвтээ, хамар босоо. Нүд хэвтээ байршилтай бол хамар босоо байрлалтай /жич: үнэн юм гэдэг ийм л энгийн гэдгийг хэлжээ. Энд мэдээд байх юм, сураад байх юм үгүй, нууц юм үгүйг хэлжээ. Үүний өөр нэг жишээ нь Тогооч Багшаас хичээл гэж юу болохыг асуухад: нэг, хоёр...гурав, дөрөв...тав гэж хэлсэн үг/.

Тэндээс хөөгдөж Аниоин хийдэд 3 шавьтай очоод хэлсэн нь: “Ганц хүн ч атугай гэгээрвэл асар ач тустай юмсан”.

Хятад шавийг хүргэж ирсэн эмэгтэйн /хожмын хандмаа Орин/ хүүхэд үхэх болж аврал эрж ирэхэд нь Их Багш Доген: хүүхдийг аврах ганц л арга бий. Энэ хавийн айлаар ороод хүн үхээгүй гэр бүлээс нэг үр авчирвал аврагдана гэв. Ээж нь хүүхдээ тэвэрч бүх айлаар орсон ч үхэл хагацал үзээгүй айл олдсонгүй. Үүгээр түүнд ертөнцийн үнэнийг үзүүлсэн хэрэг бөгөөд Их Багш хүүхдийг тэврээд нулимс унагав /жич: Багшийгаа нас барсаныг дуулахдаа уйлаагүй хирнээ одоо нулимс унагав/. Хожим энэ нулимсыг Доген Багшийн шавь Оринд тайлбарлахдаа: “ Багш маань их өрөвч хүн. Нөгөөтэйгүүр өөрийг чинь нойрноос сэрээгүйд харамсаж нулимс унагасан юм” гэжээ. Их Багш Оринд хэлж байна: “Buddha is inside you. It’s not so easy to meet Buddha. Every human wants this and wants that and covets that remains out of reach. When we cannot have our way we get angry and act foolishly. We cannot see Buddha because we blind ourselves….with such matters. That is why we sit. We sit and we sit until that will be able to face the Buddha in you. Orin, by killing yourself, you kill Buddha. The Buddha within you. Будда дотоодод чинь бий. Буддатай учрах амар биш ээ. Хүн бүр л энийг ч, тэрийг ч хүсч ангаж цангаж явдагтаа л хүрэх юмнаасаа хоцордгийм. Тэгээд замаа олохгүйгээс болж бухимдаж мунхагладаг. Ингэж сохорцгоосон учир хүмүүн бид Буддаг олж үзэж чаддаггүй юм. Ийм л учраас бид энд сууж байна. Бид сууна, дотооддоо Буддатай нүүр тулах хүртлээ суух болно. Орин, амиа хорлох бол Буддаг егүүтгэнэ гэсэн үг шүү. Будда дотоодод чинь бий”.

Нэгэн шавь Их Багш өөрт нь анх хэлснийг Оринд ярив: “Why wait to die to meet Buddha? Meet Buddha in this life and find paradise here. Instead of just eating… I chose to practice my faith under Master Dogen. Буддатай уулзахгүйгээр үхлээ хүлээн суух гэж үү? Энэ амьдралдаа Буддатай учирч диваажинг ол гэсийм. Тэгээд би идэж суухын оронд Доген Их Багшид шавилахаар шийдсийм”.

Доген Их Багшийг шүтэгч хуульч Хатана Ёошишиге Их Багшид атаархсан буддийнхэн сүмийг нь галдан шатаах гэж буйг хэлэхдээ: “There is only one of you in all of Japan. Бүх Японд та ганцхан шүү”гэж учирлан өөрийн эдлэнг ашиглаач гэсэн ёсоор сүмийг нь галдсаны дараа тийш нүүж суурьшжээ.

Их Багш: now driven out of here with our aims half fulfilled; I am sick with disappointments. I am heartbroken; we cannot allow the true light of Buddhism to be put out. Fellow monks, we will depart for Echizen, in order to lay the foundation for true Buddhism. Бид зорьсондоо хүрэлгүйгээр эндээс явах боллоо. Урам минь ихэд хугарлаа. Зүрх минь шархирч байна. Гэвч бид жинхэнэ Буддизмын гэрэл гэгээг  унтрааж хэрхэвч болшгүй. Шавь нар минь одоо цөмөөрөө Эчизэнд хүрч, тэнд жинхэнэ Буддизмын суурийг тавихаар хөдөлцгөөе”.

Замд Гикай /хожмын 3 их шавийн нь нэг/ тэргүүтэй 10 гаруй буддийн хуврагууд ирж шавиа болгохыг гуйж нэгдэв. Шинэ сүмд Их Багш ийн айлджээ: “The heavenly way is lofty and serene; the earthly way is solid and still; the human way is calm and tranquil; throughout the universe…there is unending peace; The person who helped to clear my way towards enlightenment… was an elderly Kitchen Master /KM/. The position of KM has always been entrusted only to monk… those hearts are committed to seeking the way. This is because…the practice of KM requires a single minded purity permitting no idle thoughts. I owe my knowledge of teachings and my understanding of practice…KM instructions ‘entirely to that KM’

Тэнгэрийн зам бахархалтай агуу хийгээд эрхэмсэг, дэлхийн зам хатуу бөгөөд хөдөлшгүй, хүний зам аядуу ба намуун, диваажинд хүрэн хүртэлх зам бол эцэс хязгааргүй энх амгалан. Намайг гэгээрлийн зам руу хөтөлж тусалсан хүн бол настай Тогооч Багш байсийм. Түүний зүрх сэтгэл нь үнэний замыг эрэлхийлэгч хуврагт бүрэн итгэсэн нэгэн байлаа. Учир нь тэрээр зөвхөн нэг үзүүрт цэвэр ариун сэтгэлийг барьсан, тэнүүлч бодлоос ангижирсан хүн билээ.

Миний хичээлийн мэдлэг, бясалгалын ойлголт бүхэлдээ Тогооч Багшийн зааварчилгатай холбоотой бөгөөд түүнд би өртэй хүн”.

Шавь хоолны материалгүй болж буйг Их Багшид айлтгав.

Их Багш: In that case, we shall drink boiled water and sit Zazen. Completely disengage from normal life and abandon everything you had been engaged with. Abandon thinking about right and wrong, and of thinking itself, along with thoughts of enlightenment. Abandon all intentions and thoughts. This is known as Without Thinking. We do not sit Zazen for a purpose of enlightenment. Just sitting in meditation. That itself is enlightenment.  Энэ тохиолд бид буцалсан ус уугаад Зазенд суух /бясалгах/ болно. Энгийн амьдралыг орхиж, уягдсан бүхнээсээ салах хэрэгтэй. Зөв ба буруу гэх бодлыг орхиж, өөрийгээ ч бодолгүй, бүр гэгээрлийн тухай бодлоо ч орхивол зохино. Бүх төлөвлөгөө /зорилго/ хийгээд бодлоос салцгаа. Үүнийг 'Бодол үгүй байх' гэдэг юм. Бид гэгээрэх гэж зазенд сууж байгаа юм биш. Зүгээр л бясалгацгаа. Энэ л өөрөө гэгээрэл юм”.

Нэгэн өглөө эрт Хатана ноён ирэв.

Их Багш: You are welcome at any hour and day. I can never possibly repay the great debt. I owe you for donating this Zendo. I remain constantly grateful to you. Ноёнтон та манай энд дуртай цагтаа, дуртай үедээ морилж хайрлагтун. Би танд магадгүй хэзээ ч төлж дийлэхээргүй их өртэй. Зэндог ивээлдээ багтаасны тань төлөө танд би өртэй хүн.

Хатана ноён Хожо, Миура нарын ноёд аюул тарьж буйг ярив. Өчигдрийн найз өнөөдрийн дайсан болцгоов. Самурайнууд юу таарснаараа хөнөөж байна. Газар дээрх амилсан чөтгөрүүд болцгоолоо. Их Багш та Камукуратай уулзаж Шогунийг авраач гэв.

Их Багш Доген тэд чинь нохой юу, чоно уу гэсэншүү бодолхийлснээ Жү-жин шавьдаа: Let us visit living hell together. Хоёул тэр амилсан чөтгөртэй уулзъя гээд өөрийгээ Ежо шавьдаа залгамжлуулаад нийтийн уншлага үйлдэв: “Vast is the robe of liberation. A formless field of benefaction. I wear the Buddha’s Dharma. Saving all sentient beings. Чөлөөлөлт өргөн уужим. Сайн үйл хязгааргүй. Хамаг амьтныг аврахын тулд би Буддагийн номлолыг өвлөлөө”.

Токиёори: I hear you’ve returned from China with the true Buddhism passed down from Buddha. Tell me, what is that? Таныг хятадаас Буддагийн уламжилсан жинхэнэ буддизмыг авч ирсэн гэж дууллаа. Энэ чинь юу болохыг хэлж өгнө үү?

Их Багш: They are the true, authentic teachings of Buddha passed down through generations of monks, without interruption. Тэнд Буддагийн жинхэнэ, үнэн сургаалыг үе үеийн хуврагууд тасралтгүй уламжилж иржээ.

Токиёори: But that is the same claim made by all those other sects. Хийд бүхэн л ингэж хэлдэг ус уу?

Их Багш: No matter how many sutras you read or chant or call out Buddha’s name you will not able to find Buddha’s teachings. Хичнээн судар судаллаа ч, чангаар уншлаа ч, Буддагийн нэрийг хашгирч дуудлаа ч Буддагийн жинхэнэ сургаалыг олж чадахгүй юм.

Токиёори: What do you in your sect? Та нар тэгээд юу хийдэг юм бэ?

Just sitting in meditation. We sit and we sit. Бид бясалгаж суудаг. Сууна, суугаад л байна.

Токиёори: How can true Buddhism be found, sitting around doing nothing? Юу ч хийхгүй тойрч сууцгаагаад яаж жинхэнэ Буддизмыг олох болж байна вэ?

Их Багш: That is akin to being in the ocean and claiming to have no water. Энэ нь нэг ёсондоо далайд орж суугаад усгүй болохыг нь мэдрэхтэй л ижил юм даа.

Токиёори: What! Юу гэнээ!

Их Багш: Flowers in spring…cuckoos in summer…the moon in autumn…and chilly snows in winter. Хаврын цэцэг, зун хөхөө, намрын сар, өвлийн хүйтэн цас.

Токиёори: These are most obvious. Энэ чинь мэдээжийн зүйл шүү дээ.

Их Багш: They are indeed obvious. Things as they are. Seeing thigs as they truly are. That is enlightenment. Zazen is to see the water in the vast ocean. And yet, until we find the innate Buddha.

Энэ бүхэн мэдээж байдаг л зүйл. Бүх юм ийм л юм даа. Юмыг яг байгаагаар нь харах, хүртэж мэдрэх нь гэгээрэл. Зазен бол зах хязгааргүй далайн усыг харахтай ижил. Төрөлхийн Будда чанараа олж хүртэтлээ ийм л юм.

Токиёори: I don’t understand. What is enlightenment? What is the innate Buddha?  Ойлгосонгүй. Юуг гэгээрэл гэнээ? Төрөлх Будда чанар гэж юуг хэлнэ вэ?

Их Багш: Fortunately, the moon is full tonight. Shall we do into the garden and look at the moon? Аз болоход өнөө шөнө тэргэл сартай. Гарч сар харвал ямар вэ?/сар харцгаав/

Их Багш: Pure and undefiled and flawless. That moon which resides in my heart is innate Buddha. There is only one moon in the heavens. Цэмцгэр, сэвтээ нь үгүй, бас мадаггүй. Зүрхэнд минь оршигч энэ сар гэмээнэ Төрөлх Будда чанар юм шүү дээ. Орчлонд ганц л сар бий.

Токиёори: I cannot see the moon in my heart. Furthermore, that full moon is soon failed to fade and whither. Миний зүрхэнд ямар ч сар алга даа. Тэгээд ч тэргэл сар удалгүй хаашаа ч юм далдарч алга болно.

Их Багш: Please look /усанд туссан сарыг заав/. Can you cut down this moon? Хар даа. Усанд туссан сарыг та хувааж чадах болов уу?

Токиёори: Easily. I have cut it down. Юухан байхав /сэлмээрээ цавчив/. За, цавчиж орхилоо.

Их Багш: Is that so? Have another look. Though clouds should obscure the moon or disappear from the heavens. We cannot say there is no moon. The moon cannot be wet and water cannot be torn. The moon is innate Buddha, and water is the self. Тэглээ гэж үү? Арай өөрөөр л харагдаж байна шүү дээ. Үүл сарыг халхалсан юмуу сар тэнгэрт үзэгдэхээ байсан нь сар байхгүй гэсэн үг биш. Усанд туслаа гээд сар норчихгүй, цавчлаа гээд ус хуваагдчихгүй. Сар тэгэхээр төрөлх Будда чанартай, ус ч мөн ижил.

Токиёори: This incomprehensible dialogue does not quell my anguish. Damn you. Get away /гэж хашгираад хий сэлэмдэв/. Энэ утгагүй яриа миний тарчлалыг намжаашгүй. Хараал идмэр. Тонил цаашаа. How can I exterminate these vengeful ghosts which taunt me nightly? You cannot exterminate them. Надаар шөнөжин тохуурхагч энэ муусайн сүнснүүдийг яаж тонилгох вэ? Та тонилгож чадахгүй нь.

Их Багш: You must convert it. Та түүнийг урвуулж чадна.

Токиёори: Convert them? Урвуулах ий?

Их Багш: Conversion means acceptance. The pain, sorrow and hate those spirits carry … is precisely your own. You must accept all that anguish. However, until you abandon your entire self. You cannot accept that anguish… nor will the anguish fade away. The moment you grasped power in your right hand your left hand grasped suffering. Урвуулах гэдэг нь хүлээж авна, хүлээн зөвшөөрнө гэсэн үг. Өвдөлт, зовлон, үзэн ядалт цөм хүч агуулдаг, яг л тань шиг. Та энэ бүх түгшүүр шаналлыг хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй. Би үзлээсээ татгалзах хүртэл тань байсаар л байна. Айдас түгшүүрийг хүлээн зөвшөөрч чадахгүй бол алга болгож чадахгүй. Тухайн нөхцөлд баруун гар тань эрх мэдэл, хүч эзэмшиж байх аваас зүүн гар тань зовлон амсана.

Токиёори: Are you telling me to abandon my position as Regent of this land? Та намайг энэ газрыг захирах эрх мэдлээсээ татгалз гэж хэлж байна уу?

Их Багш: The very definition of a regent is to hold power instead of a monarch. It is grasping this power that has caused your anguish. Now is the time to release your grasp. Захирах гэдэг ойлголт нь өөрөө захирагч байхыг бус, засаглах хүчийг хэлнэ. Энэхүү засаглалыг барьж авснаараа та өөртөө айдас түгшүүрийг бий болгосон хэрэг. Тэгэхээр одоо засаглалаас чөлөөт болох цаг иржээ.

Токиёори: If I abandon the Regency, there will be civil war. My duty is to maintain peace throughout the Land. Is that not true? Хэрэв захирагчаас татгалзвал иргэний дайн гарах болно. Миний үүрэг бол орон даяар амар тайван байлгах явдал юм. Тийм биш гэж үү?

Их Багш: No matter how brilliant…no one who has employed weapons to subjugate his people can rule forever. Certainly, a ruler who knows no peace in his own heard can hardly rule peacefully. Ямар ч мундаг хэн ч байлаа гээд ард иргэдээ зэвсгийн хүчээр барьж байгаа бол тэр үүрд хаанчилна. Мэдээжээр өөрөө амар амгаланг олоогүй хүн улс орноо энхийн замаар удирдаж чадна гэж үү.

Токиёори: How dare you, Dogen. I Tokijori, have never so insulted in my life! Are you prepared to die! Чи яаж чадаж байна вэ, Доген. Би амьдралдаа ийм доромжлол үзсэнгүй. Үхэлд бэлтгэ.

Их Багш: I always have been /би бэлээн гээд залбирав/. When I came here, I had already abandoned my body and soul /Би нааш ирэхдээ бие болон сүнсээ хэдийн чөлөөлсөн билээ/ гээд гутлаа тайлж бясалгалын суудлаар суув.

Токиёори: хашгирч хий сэлэмдээд хажууд нь дуурайж суув.

Их Багш: If you do evil you will harvest evil. If you do well you will harvest good. When death approaches neither political power nor those you love nor will vast fortunes…be not able to save you. To death, you must go alone. All that will accompany you…is everything you did in life. Мууг хийсэн хүн муу л үйл хураана, сайныг хийвэл буянтай үйл хураана. Үхэл ирэхэд засаглалын хүч ч, таны хайрладаг бүхэн ч, хөрөнгө баялаг ч аварч чадахгүй. Үхэл рүү ганцаараа л явна. Харин амьдралдаа хийсэн бүхэн тань дагаж хамт явах болно.

Токиёори: Master Dogen, look at this land. Here on this land I will build a great temple, second to none. Please stay here in Kamakura. I shall become the great foundation of your Buddhism.

Доген Их Багш та энэ газрыг хар даа. Энд би өөр хаана ч үгүй хамгийн том сүм байгуулах юм. Та Камакурад үлдээч. Би таны буддизмын агуу тэтгэгч болмоор байна.

Их Багш: I cannot accept. Таны саналыг хүлээн авч чадашгүй нь ээ.

Токиёори: What? You refuse? Юу гэнээ? Та татгалзаж байгаа хэрэг үү?

Их Багш: My temple is in Eiheiji, a very small temple in Eiheiji mountain. Миний сүм Эйхейжид бий. Жаахан сүм Эйхейжи ууланд бий.

Токиёори: Master Dogen. I am very glad to have met you. Их Багш Доген тантай уулзсандаа их баяртай байна.

Их Багш: Now I must take my leave. Би ингээд явъя даа.

Их Багш Догений лагшин чилээрхэж шавь нартаа захиас захив.

Ejo. The monks in monastery should be as harmonious as milk and water and practice Zen single-mindedly. Eventually, each monk will become a head priest. Monks are the eternal companions of Buddha. Ежо. Хийдийн лам нар сүү, ус шиг нийцтэй байж Зэнг нэг үзүүрт сэтгэлээр чармайн бясалгах хэрэгтэй. Нэгэн цагт лам бүхэн хамба болох учиртай. Лам нар бол Буддагийн мөнхийн дагуул юм шүү.

Gukai. You shall be the abbot. Assist Ejo and devote yourself to the three minds. The three minds are the joyful mind, the caring mind and the universal mind. Чамайг хийдийн хамбаар өргөмжиллөө. Ежод туслаж гурван ухаанд суралцаарай. Энэхүү гурван ухаан нь баясгалантай ухаан, халамжтай сэтгэл хийгээд нийтлэг оюун ухаан юм.

Ji-uen. Right now, I can see Tien-tung-shan. The only ones who actually saw Ju-ching practice Zen are you and I, none other. You understand my meaning? You have been a good disciple and my good friend.

Жи-уен. Яг одоо би Тиен-тун-шаныг харж байна. Жу-чин багшийн Зэн бясалгалыг олж харсан хоёрхон хүн нь чи бид хоёр шүү дээ, өөр хэн ч биш. Миний хэлж байгааг ойлгосон биз ээ /жич: хятадад анх очиход нь Жу-чин багшийг нь үл тоосон хэдэн шавь сүмд таараад буддизмыг сурахад багш хэрэггүй гэдгийм гэж Догенд цэцэрхсэнийг хэлжээ/. Чи сайн шавь минь төдийгүй сайн найз минь юм шүү.

Шавь нарт дараах захиас захив:

First, be free from desire. Нэгд, хүслээс ангид бай.

Second, be satisfied. Хоёрт, сэтгэл хангалуун бай.

Third, be tranquil. Гуравт, амгалан бай.

Fourth, be diligent. Дөрөвдүгээрт, нөр хичээнгүй бай.

Fifth, remember the teachings. Тавдугаарт, сургаал номлолыг сана.

Sixth, meditate. Зургаадугаарт, бясалга.

Seventh, practice wisdom. Долоодугаарт, билиг ухааныг дадуул.

Eight, avoid pointless talk. Есдүгээрт, утгагүй ярианаас зайлхий.

Each Buddha’s disciples learned these Eight Means of Enlightenment. Буддагийн шавь бүр энэхүү Гэгээрлийн Найман Сургаалд суралцаарай.

Unless you study these you are not a Buddhist disciple. Эдгээрийг сурахгүй бол буддын шавь биш. You must not be negligent even for a moment. Алхам бүрдээ хямгатай байгтун.

Их Багш Доген сэнтийдээ залрангаа айлдсан эцсийн айлдвар:”In the time of life, there is none other than life. In the time of death, there is none other than death. Амьдрахын цагт амьдралаас өөр юу ч үгүй. Үхэхийн цагт үхлээс өөр юу ч үгүй”.Тайлбар: “Амьдрахын цагт амьдралаас өөр юу ч үгүй”. Түүний хувьд амьдрал л байсан, харин амьдрагч байгаагүй, амьдрагч үгүй амьдарчээ. Шавь ч ингэж амьдрах учиртай аж. “Үхэхийн цагт үхлээс өөр юу ч үгүй”. Үхэл байвч үхэгч үгүй. Чи өөрөө бол цэвэр хоосон орон зай юм. Шавь ийм л төвшинд хүрэх ёстой гэсэн айлдвар аж.

Их Багш Доген 1253 онд нирваанд амирлажээ.

Их Багшийн айлдварыг шавь санаж байна:

• To study the Buddha Way is to study self.

Буддагийн Замналыг судлах гэдэг нь өөрийгээ судлахын нэр.

• To study the self is to forget the self.

Өөрийгээ судлах гэдэг нь өөрийгээ мартахын нэр.

• To forget the self is to be enlightened by everything.

Өөрийгээ мартах гэдэг нь бүх талаар гэгээрэхийн нэр.

• To be enlightened by everything is to free your own.

Бүх талаар гэгээрэх гэдэг нь өөрөөсөө чөлөөлөгдөхийн нэр.